Huguin e Munin: o proceso dunha edición feita con cariño

A Biblioteca do Colmeiro organizou esta actividade que nos permitiu contar con Alejandro Tobar, o editor de Huguin e Munin e con Isabel Soto, a tradutora dos Asterix.

Alejandro ofreceunos información ben interesante sobre o mundo da edición. Contounos, por exemplo, que de cada 15 libros que compramos os galegos 14 son libros en castelán e só un en galego. Contra o que escoitamos habitualmente polos medios de comunicación a pouco que nos paremos a reflexionar sobre a realidade mais próxima, evidénciase a desigualdade entre as linguas.
Outro apuntamento: cada ano as máis de 100 editoriais existentes en Galicia publican por volta do 2.500 novos títulos en galego. Os datos poden levarnos a engano se non temos en conta que dúas delas fan case a metade de todos eses libros. Son Xerais e Galaxia. Alejandro comparou esta situación co mundo do fútbol, estas dúas editorias viñan a ser algo así como se un Barça e un Madrid levasen a metade dos puntos da Liga. Porén, seguindo co símil futbolístico, hai xogadores de primeira que fichan nas editoriais pequenas. Este é o caso de Huguin e Munin, unha editorial nova centrada na tradución de libros ao galego.

Sobre a tradución de libros
A día de hoxe hai aproximadamente 4.000 obras doutras linguas traducidas ao galego. O 95% delas foron feitas a partir do ano 1981, o da aprobación do Estatuto. Este feito ten unha enorme importancia para a tradución pois fixo que Galicia comenzara a ter algo de peso no mundo da tradución e pon de manifesto a importancia de termos institucións que recollan e defendan as nosas necesidades.
De seguido fíxose un repaso pola historia da tradución dos últimos 30 anos destacando dúas datas. Unha, a de 1992, cando se crea a licenciatura de Tradución e Interpretación na Universidade de Vigo e outra, no 2005, o momento da gran expansión da tradución ao galego.

Unha edición feita con cariño
 Huguin e Munin é unha editorial pequena e para competiren coas grandes deben ofrecer un produto especial. Editan únicamente traducións. Alejandro e Isabel explicaron con moitos exemplos o laborioso e coidadoso proceso da edición dun libro, desde o proceso de tradución ata as múltiples revisións. Comentaron que usan unha linguaxe de programación, LaTeX,  que lles permite traballar ata o máis mínimo detalle da edición. Parece ser que ésta é a misma linguaxe que se usa para escribir os complexos textos cargados de fórmulas dos libros e soportes informáticos.
A metodoloxía que seguen no proceso de edición dun libro é moi minuciosa. Puxéronnos exemplos de cousas que procuran evitar e sobre as que nós nunca nos pararíamos a pensar cando collemos un libro. Por exemplo, non permiten que varias liñas consecutivas rematen coa mesma letra, tamén evitan rematar unha páxina cun parágrafo que conteña só unha liña ou, alternativamente, evitan comenzar unha páxina cunha liña viúva (a última liña dun parágrafo).
E non vexades as voltas que lles dan ás cubertas!: as cores, as ilustracións, as lapelas, unha coa información sobre o autor e outra cunha breve introdución ao libro...

O traballo non remata nunca
Cando o libro chega ás mans dos lectores o traballo continúa. Por moito que sexa o coidado que se puxo na edición do texto, sempre cabe a posibilidade de que se detecte algún  erro. Vólvese a revisar o libro impreso co fin de que, ao facer unha segunda edición, ésta se imprima cos erros corrixidos.


Imaxes da presentación
Alejandro e Isabel deixáronnos algunhas das imaxes que utilizaron na explicación que nos deron sobre o proceso de edición que seguen na editorial Huguin e Munin e nós fixemos unha presentación con elas para ilustrar esta xornada.

Novelas estranxeiras traducidas ao galego from As Ferreiras Silleda